Tiếp cận theo sinh lý học đánh giá các rối loạn thăng bằng kiềm- toan

• Tác giả: Kenrick Berend, M.D., Ph.D., Aiko P.j. de Vries, M.D., Ph.D., và Rijk O.B. Gans, M.D., Ph.D
• Thể loại: Sinh lý học

Đọc online

Cân bằng nội môi acid-base rất quan trọng để duy trì sự sống. Nhận định chính xác và kịp thời rối loạn acid-base có thể cứu bệnh nhân khỏi tử vong nhưng việc đưa ra được chẩn đoán đúng có thể là một thách thức. Ba phương pháp chính để định lượng rối loạn acid-base là tiếp cận theo hướng sinh lý học, tiếp cận theo kiềm dư và tiếp cận theo hướng lý-hóa (còn gọi là phương pháp Stewart).2 Bài báo này xin điểm lại các bước của phương pháp tiếp cận theo sinh lý học
Cách tiếp cận theo sinh lý học sử dụng hệ đệm acid carbonic-bicarbonate. Dựa trên nguyên lý cân bằng nước (isohydric principle), hệ này đặc trưng bằng định nghĩa acid là chất cho hydro và base là chất nhận ion H+. Hệ đệm acid carbonic bicarbonate rất quan trọng trong việc duy trì kiểm soát thăng bằng nội môi. Trong cách tiếp cận theo sinh lý học, sự thay đổi nguyên phát trong áp lực riêng phần của CO2 (PCO2) gây ra đáp ứng thứ phát đối với nồng độ bicarbonate và ngược lại; những biến đổi sau đó về CO2 hoặc bicarbonate phản ánh những thay đổi kèm theo về trạng thái acid-base. 4 rối loạn acid-base nguyên phát được công nhận bao gồm 2 rối loạn chuyển hóa (toan chuyển hóa và kiềm chuyển hóa) và 2 rối loạn hô hấp (toan hô hấp và kiềm hô hấp).